Neoliberal Dönüşümler Bağlamında Öğrenci Velilerinin Değişen Okul Algıları Ve Okula Bakış Açıları: Karabük’teki Özel Okullar Üzerine Bir Değerlendirme

Abstract

ÖZ Neoliberal politikaların dünyadaki etkileri dikkate alındığında onun toplumsal alanı her yönüyle etkilediğini söyleyebilmek mümkündür. Toplumsal yapının en önemli parçalarından birisi olan eğitim de günümüzde söz konusu politikalardan payını ziyadesiyle almaktadır. Küreselleşme ile birlikte tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de eğitim alanı bir piyasa faktörü haline getirilmiştir. Buna dayalı olarak da eğitim ticari bir alan haline getirilmiş, eğitim öğretim faaliyetleri neoliberal uygulamaların etkilerine açık hale getirilmiştir. Sosyal devletin eğitim-öğretim faaliyetleri konusunda çok etkili olamayacağı düşüncesi ile eğitim özel girişimcilik alanına dönüştürülmüş durumdadır. Eğitim öğretimde okulların özelleşmesi ile başlayan bu süreç, eğitimi ücret karşılığı elde edilebilen bir meta haline getirmiştir. Bu dönüşüm toplumları derinden etkilemiş ve sosyal bilgi aktarımı neoliberal piyasanın çıktılarına entegre edilmiştir. Eğitim alanında ebeveynlerin okula bakış açıları ve okuldan beklentileri de bu duruma göre şekillenmiştir. Nitekim özel okul ebeveynlerinin giderek neoliberal işlerde çalışan hali dikkate alınınca, onların iş temelli bakışlarının çocuklarının eğitim koşullarında da karşılık bulduğu görülmektedir. Eğitimin temel amaçları, geleneksel okul algısı, okul ve öğretmenden beklentileri de buna bağlı olarak değiştirmektedir. Gelenek ötesi toplumlarda toplumdaki belirsizlik ve risk unsurları ile şekillenen bu değişim söz konusu politikaların gündelik hayata dair yansımaları olarak karşımıza çıktığını söylemek de mümkündür. Neoliberal koşulların toplumsal hayatı ve buna bağlı olarak toplumdaki eğitim algısını nasıl etkilediği artan özel okul ve öğrenci sayılarından anlamak oldukça kolaydır. Ayrıca yaşananlar ebeveynlerin okullardan beklediği kriterlerin ve içeriğin değişmesine neden olmaktadır. Tüm bu çıktıların etkilerini yükselen özel okul piyasasındaki rekabet ve hizmet sunumlarına dair içeriklerde görebilmek mümkün olmaktadır. Çalışmamız neoliberal ekonomi politikalarının ebeveynlere yansıyan boyutunu ele almakta söz konusu politikaların ebeveynler açısından nasıl gerçekleştiğini ortaya koymaktadır.

ABSTRACT It is seen that neoliberal policies affect deeply all social areas in the world. Education, which is one of the most important dynamics of social structure, is taking its share from these policies. With globalization, as in the whole world in the field of education in Turkey has become an industry. Education has become a commercial area, education and training activities have been dominated by neoliberal practices. Education was opened to privatization with the idea that the social state would not be very effective in terms of education and training activities. Privatization of schools made education a commodity purchased for a fee. This transformation has affected deeply society and led to neoliberal lives. In the field of education, parents' perspectives and expectations from the school were shaped accordingly. The main objectives of education, traditional school perception, expectations from school and teacher have changed. This change, shaped by uncertainty and risk factors in societies beyond tradition, has emerged as reflections of these policies. How capitalism affects the social life and consequently the perception of education in society is clearly seen from the increasing number of private schools and students, the services expected from schools. The aim of this study wants to evaluate parents’perceptions of school and school perpective by reflected neoliberal economic policies. The state budget has been implement in 1980 for neoliberal economic policies. In this study, how this idea effect the our education and how school perception is effected by our parents