Türk-Yunan Nüfus Mübadelesinde İstanbul’a Gelen Türk Göçmenlerin Uyum ve Entegrasyon Süreci

Abstract

ÖZ

1830 yılında, Osmanlı Devleti’nden bağımsızlığını ilan eden ilk ulus olan Yunanistan, bu tarihten itibaren sürekli olarak topraklarını genişletme amacı gütmüştür. Yunanistan, bu amaç doğrultusunda Anadolu topraklarını da hedeflemiş fakat Türk Ulusal Kurtuluş Savaşının başarıya ulaşmasıyla bu amacına ulaşamamıştır. Ulusal hareketin zaferinin ardından Türkiye’de kalan Rumlar ve Yunanistan’da kalan Türklerin durumunu çözebilmek amacıyla Lozan Barış Görüşmeleri kapsamında Türkiye ve Yunanistan arasında 30 Ocak 1923 tarihinde Mübadele Anlaşması imzalanmıştır. Bunun neticesinde, belirli tartışmalar ve zorluklara konu olsa da, iki ülke halkları arasında zorunlu bir nüfus değişimi gerçekleştirilmiştir. Bu mübadelede her ne kadar 30 Ekim 1918 tarihinden önce İstanbul’a yerleşmiş olan Rumlar “etabli” sayılsa da İstanbul şehri bu zorunlu göç sürecinden önemli ölçüde etkilenmiştir. Zira İstanbul ve ilçelerine iskân edilen mübadil sayısı oldukça fazladır. Üstelik, bölgeye yerleştirilen mübadiller çoğu örnekte halk tarafından kabul edilmemiş ve dışlanmıştır. Bu çalışmada amaçlanan Mübadele Anlaşması neticesinde İstanbul’a iskân edilen mübadillerin yaşamış oldukları zorlukları ortaya koymak ve bölgeye yerleştirildikten sonra yaşadıkları uyum sürecini incelemektir. Bu sebeple de çalışmada gerçekleştirilmiş olan mübadeleye tabi tutulan ve İstanbul’da yerleştirilmiş olan mübadillerin yaşadığı mübadele süreci, sağlık, beslenme, taşınma, yerleştirilme ve yerleştirildikleri bölgeye adaptasyon süreçleri üzerinde durulmuştur.

ABSTRACT

Greece, the first nation which gained its independence from the Ottoman Empire in 1830, always aimed to expand its territory from this date forward. Greece has also targeted Anatolian lands for this purpose, but it has not been able to achieve this goal with the success of the Turkish National Liberation War in 1922. After the the victory of the national movement in Turkey, the Exchange Agreement was signed between Turkey and Greece under the Lausanne Peace Negotiations, in order to solve the case of the Greeks remaining in Turkey and the Turks remaiming in Greece, As a result, a mandatory population exchange has taken place between the peoples of these two countries, although the process of this exchange would be subject to specific discussions and challenges. Although the Greeks who settled in Istanbul before October 30, 1918 were regarded as "etabli" in this exchange, the city of Istanbul was significantly affected by this forced migration process, as the number of refugees settled in Istanbul and its districts was quite high. Moreover, the refugees placed in the region were not accepted and excluded by the public in most cases. The purpose of this study is to reveal the difficulties experienced by the refugees settled in Istanbul as a result of the Exchange Agreement and to examine the adaptation process they experienced after being placed in the region. For this reason, the exchange process experienced by the population who were subjected to the exchange and were placed in Istanbul, together with their health, nutrition, moving, placement and adaptation processes to the region where they are located were examined in this study.