Yenilenemeyen Enerji Kaynakları Piyasasının Çoklu Regresyon Yöntemi İle Analizi; Türkiye Doğalgaz Piyasası Örneği

Abstract

ÖZ

Özellikle 18. Yüzyıl Sanayi Devrimi sonrasında çok büyük bir hızla artan dünya nüfusu ve son derece büyük bir hızla gelişen teknolojinin itici gücü ile tüm dünya ülkeleri yeni enerji politikaları geliştirmek ve bu politikaları uygulamak zorunda kalmıştır. Türkiye’de özellikle 1980’lerin ortalarından itibaren gelişen endüstrisi ve ekonomisinin etkisi ile büyük miktarlarda enerji gereksinimi yaşamaya başlamıştır. Enerji ihtiyacının büyük kısmını ithalat yoluyla karşılayan ülkemizin enerji bağımlılığı en büyük handikabı olmuştur. Enerji piyasalarında meydana gelen ani değişimler ülke ekponomisi için ağır yükler getirmekte ve ülke ekonomik açıdan sıkışmaya başlamaktadır. Bu çalışmada, dünya enerji kaynakları ile Türkiye’deki enerji kaynakları incelenmiş bununla beraber yenilenebilir ve yenilenemeyen enerji kaynakları ayrı ele alınarak irdelenmiş, Türkiye’nin ve dünyanın en çok kullandığı fosil kaynaklardan olan doğalgaz birincil enerji kaynağı piyasası üzerine ampirik bir çalışma yapılmıştır. Yapılan çalışmada Türkiye’nin doğalgaz kullanımına ağırlık vermeye başladığı 1991 yılından itibaren başlayarak doğalgaz kullanımının ve iletiminin giderek artmaya başladığı 2018 yılına kadar olan yirmi sekiz yılı içeren veriler econometric views programı ile incelenmiştir. Bulunan sonuçlar ışığında çoklu regresyon yöntemlerinden olan doğrusal model kurulmuş ve çıkan sonuçlar istatistiksel olarak analiz edilmiş ve çıkan sonuçlar yorumlanmıştır.

ABSTRACT

Especially after the 18th century Industrial Revolution, with the rapidly increasing world population and the driving force of the rapidly developing technology, all the countries of the world were forced to develop and implement new energy policies. Turkey, especially in large quantities since the mid 1980’s under the influence of industry and the economy began to experience growing energy needs. Energy dependence of our country, which meets most of its energy needs through imports, has been the biggest handicap. Sudden changes in the energy markets bring heavy burdens for the country's economy and the country is beginning to squeeze. In this study, the world's energy resources and Turkey's renewable nevertheless examined sources of energy and non-renewable energy sources is examined by considering separately, Turkey's and natural gas as the fossil resources that the world's most widely used is made an empirical study on the primary source of energy markets. Structured use of natural gas to Turkey was made with nine levels of weight that the continued use of natural gas and transmission begins, starting before 1991 contained twenty-eighth year, which began to increase in 2018 up opinions on econometric program. Most of the results were analyzed according to the analysis of the results obtained by the linear model which Is one of the multiple regression methods.