Okul Öncesi Dönemde Çalışma Belleği ve Erken Okuryazarlık Becerilerinin İncelenmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada okul öncesi dönem çocukların çalışma belleği becerileri ile erken okuryazarlık becerilerinin incelenmesi hedeflenmiştir. Araştırma evreniniOrduşehir merkezindeki okul öncesi eğitime kayıtlı 5-6 yaşındakiçocuklar oluşturmaktadır. Araştırma örnekleminde bu çocuklardan tesadüfi olarak belirlenen 100 çocuk yer almaktadır. Veri toplamada Kişisel Bilgi Formu, Okul Öncesi Çocuklar İçin Bellek Bataryası ve Erken Okuryazarlık Becerilerini Değerlendirme Aracı (EOBDA) kullanılmıştır. Verilerin analizinde Mann Whitney U ve Kruskal Wallis-H testleri, Spearman Brown Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Değişkenler ve ölçek puanları arasında fark olması durumunda, farkın kaynağının belirlenmesinde Tukey Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda erkek çocukların Çalışma Belleğinde görsel mekansal bellek becerilerinin kız çocuklarından daha yüksek olduğu bulunmuştur. Tek çocukların Çalışma Belleği Görsel Mekansal Bellek Ölçeği Renkli Matrisler alt boyutundaki becerileri kardeşi olan çocuklardan daha yüksektir. Tek çocukların çalışma belleği becerilerinin kardeşi olanlara oranla yüksek olduğu bulunmuştur. Anne yaşı daha büyük çocukların çalışma belleği becerilerinin anne yaşı küçük olan çocukların çalışma belleği becerilerinden daha düşük olduğu, baba yaşı büyük olan çocukların fonolojik bellek becerilerinin baba yaşı küçük olan çocukların becerilerinden daha düşük olduğu bulunmuştur. Anne-babası üniversite mezunu olan çocukların EOBDA puanları daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Çocukların kardeş sayısı arttıkça EOBDA puanları azalmaktadır. Anne/babası memur olan çocukların EOBDA puanları artmaktadır. Çocukların çalışma belleği ve erken okuryazarlık becerileri arasında anlamlı ve olumlu yönde bir korelasyon vardır. Özellikle Çalışma belleği ve Sesbilgisel Farkındalık becerileri birbiri ile yakından ilişkilidir.

ABSTRACT Early Literacy and working memory skills of the children who is in preschool period is intended to examine in this study. This study consist of one hundred children who resident in Ordu province. They are between 5-6 years old. Personal information form, memory battery for preschool children and Early Literacy Skills Scaling Test (ELSST) is used when collecting the data. The tests of Mann Whitney U and Kruskal Wallis-H, Spearman Brown’s correlation coefficent and variations is used when analyzing the data. Tukey Test is used to find the source of the difference in thecase of getting different scale scores. Boys have higher scores than girls in the area of Visual–Spatial in working memory is found according the results of the study. The children who don’t have any siblings has higher scores than the children who have siblings in the area of Colourful Matrixes that is the subscale of Visual-Spatial memory is found. Eventhough it is not a meaningfull difference, this result is gained too at the end of the study. Also it is found that the children who have older mothers have lower scores than the ones who have younger mothers in thearea of working memory skills and the ones who have older father have lower scores the ones who have younger fathers in the area of phonological memory skills. The children who have parents that have graduated from higher educational standarts have higher scores than the one who don’t in ELSST is found. The more siblings the children have the more lower ELSST score they have. The ones who have parents that have higher status proffessions have higher scores is the result of the study. There is a positive and meaningfull connection between working memory and early literacy skills of the children. Especially there is a closerelation between working memory and phonological awareness.