Abstract:
ABSTRACT
The concept of power has evolved with technological, social, and political developments that have emerged from past to present. With reshaping of the concept of authority thanks to the developing information technologies, the panopticon, super-panopticon, and synopticon model surveillance cultures occurred. These surveillance models were effectively used by totalitarian regimes aimed at creating an ideal society. The effects of the surveillance culture on society have been the subject of future predictions of the works of dystopian or speculative fiction. Margaret Atwood’s The Handmaid’s Tale and 15 Million Merits script, which is written by Charlie Brooker and his wife Konnie Huq, are speculative fiction or dystopian works. In both works, where the concepts of discipline and chastening, which are the main basis of the surveillance culture, are seen, as panoptic, super-panoptic, and synoptic universes are created by the new regimes to control society. Although these works which are constructed on surveillance culture differ in approach, they have similarities in many contexts, such as totalitarian regimes, control mechanisms, class separation, individualization, limitation, concept of freedom, forms of resistance, discipline, and normalization. In this thesis, development of panopticon, super-panopticon, and synopticon model surveillance culture in two works were studied from two different genres which are The Handmaid’s Tale as a novel and 15 Million Merits as a TV series.
ÖZ
Geçmişten günümüze iktidar kavramı, ortaya çıkan teknolojik, sosyal ve politik gelişmelerle evrimleşmiştir. Otorite kavramının gelişen enformasyon teknolojileriyle yeniden şekillenmesi sayesinde panoptikon, süper-panoptikon ve sinoptikon modeli gözetleme kültürü ortaya çıkmıştır. Bu gözetleme modelleri ideal toplum yaratmayı amaçlayan totaliter rejimler tarafından etkili bir şekilde kullanılmıştır. Gözetleme kültürünün toplum üzerindeki etkileri distopik veya spekülatif kurgu türündeki eserlerin geleceğe yönelik kestirimlerine konu olmuştur. Kanadalı yazar Margaret Atwood’un The Handmaid’s Tale adlı romanı ve Charlie Brooker ve karısı Konnie Huq tarafından kaleme alınan Kara Ayna adlı televizyon dizisinin 15 Milyonluk Hak senaryosu gözetleme kültürünü konu alan spekülatif kurgu veya distopya türünde eserlerdendir. Gözetleme kültürünün temel dayanağı olan disiplin ve ıslah etme kavramlarının görüldüğü her iki çalışmada da, toplumu kontrol etmek için yeni rejimler tarafından panoptik, süper panoptik ve sinoptik evrenler yaratılmıştır. Gözetleme kültürü temelinde kurgulanan bu eserler totaliter rejimler, control mekanizmaları, sınıfsal ayrım, bireyselleştirme, sınırlandırma, özgürlük algısı, direniş biçimleri, disiplin ve normalleştirme gibi birçok bağlamda ortaklık gösterirken işleniş bakımından farklılıklar göstermektedirler. Bu tezde panoptikon, süper-panoptikon ve sinoptikon modeli gözetleme kültürünün gelişimi bir roman olarak Damızlık Kızın Öyküsü ve bir televizyon dizisi olarak 15 Milyonluk Hak olmak üzere iki farklı tür üzerinden incelenmiştir.
