Hadrianoupolis kilise c yapisi’nda ele geçen iki adet yün taraği üzerine değerlendirme

Küçük Resim Yok

Tarih

2019

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

“Paphlagonia Hadrianoupolis’i” olarak adlandırılan yer bugün Karabük ili, Eskipazar ilçesi merkezinin 3,5 km batısında“Viranşehir” olarak adlandırılan mevki ve çevresinde arazi üzerinde dağınık bir şekilde Budaklar, Büyükyayalar,Çaylı ve Beytarla köylerini kapsamaktadır. Güneybatı Paphlagonia bölgesi kenti olan Hadrianoupolis’e GeçHellenistik, Roma ve Erken Bizans devirlerinde yerleşilmiş ve diğer Paphlagonia yerleşimlerinde olduğu gibi kent birçekirdek bölgeye ve bu bölge çevresinde yoğunlaşan bir choraya sahiptir. Hadrianoupolis antik kentinde günümüzekadar yapılan çalışmalar sonucunda beş yapının kazısı tamamlanmış olup; Kilise C yapısı olarak adlandırılan yapıdave Güney Nekropolü’nde çalışmalara devam edilmektedir. Kilise C, “Hamam B” olarak adlandırılan yapının 15-20 m kuzeyinde yer almaktadır. Kilise C’de ilk kazı çalışması 2007 yılında gerçekleştirilmiştir. 2007 yılında yolçalışması esnasında ortaya çıkan yapı kalıntısının sadece apsis bölümü ortaya çıkmış, bu nedenle yapının işlevitespit edilememiştir. Bu nedenle yapı kalıntısı “Apsisli Yapı” olarak adlandırılmıştır. 2012 yılında yapı kalıntısınınaçıkta olan kısmında restorasyon ve konservasyon çalışması yapılmıştır. 2017 yılında yapının doğu ve kuzeydoğuyönlerinde kazı çalışması yapılmış ve yapının Erken Bizans Dönemi’ne (MS 330-565) tarihlenen bir kilise olduğuanlaşılmıştır. Kilise C’de yapılan kazı çalışmalarında iki adet yün tarağı ortaya çıkarılmıştır. Ele geçen bu objeleringerçek anlamda yün taraklamada kullanılan bir alet mi olduğu; yoksa kilisede özel bir anlam mı yüklendiği sorusunacevap aranmaktadır. Bu sorulara yönelik araştırmamızda Sebasteia (Sivas) şehrinde yaşamış olan din adamı AzizBlaise karşımıza çıkmıştır. Doktorluk eğitimi almış olan azizin bilinen iki adet mucizesi vardır. Aziz Blaise paganlartarafından demir yün taraklarıyla işkencelerine maruz kalmış, MS 316 yılında ise başı vurularak idam edilmiştir.Bu olay Hıristiyanlar tarafından Aziz Blaise’in dünyanın her yerinde saygı duyulmasına neden olmuştur. Ele geçenyün tarakları Aziz Blaise’in ölüm yıldönümü seremonilerinde kullanılan litürjik aletler midir? Kiliselerde ökaristiayinleri için ekmek ve şarap üretildiği bilinmektedir. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda Erken Bizans dönemine ait kiliselerde yün taraklamaya yönelik bir faaliyet gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğine dair bir somut veriyeulaşılamamıştır. Dolayısıyla kazı çalışmaları esnasında ortaya çıkarılan yün taraklarının üretimden ziyade başka birfonksiyonda kullanılmış olmalıdır. MS 7. yüzyılın sonlarına tarihlenen yün tarakları bölgenin dini ve tarihi geçmişininaydınlatılmasına, teolojik bir değerlendirme yapılmasına katkı sağlayacak nitelikte objelerdir.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Kaynak

TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

0

Sayı

20

Künye