Kastamonu Tosya kırsal mimari bağlamında Gümele (bağ evi) mimari analizi

Küçük Resim Yok

Tarih

2019

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Karabük Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Batı Karadeniz Bölgesi'nin iç kesimlerindeki, tarihi ipek yolu üzerinde bulunan Devrez Havzasında kurulmuş Tosya şehrinin çevresinde, ekonomik kaygılar sonucu topografik koşullara uygun köy altı bağ yerleşmeleri oluşmuştur. Osmanlı Devletinin klasik dönemine kadar uzandığı tespit edilen Tosya'da, bağcılık kültürü ve bu kültürün gereksinimleri doğrultusunda geleneksel yapım tekniği ile şekillenen "gümeleler" (bağ evleri) kırsal mimarinin somut bir örneğidir. Günümüz gereksinimlerinin değişmesi, yaşam koşullarının ve ekonomik kaygıların farklılaşması, teknolojinin ve ulaşım koşullarının gelişmesi ve gelişmeye devam etmesi gibi nedenler ile Tosya şehrinin yakın kırsalında bulunan gümele yerleşimlerine olan ilgi ve gereksinimler azalmıştır. Kırsal mimarinin bir değeri olan gümelelerin, özgünlüğünün henüz literatürde yer almaması ve kullanıcıların bilinçsizliği yok olma tehdidi ile karşı karşıya kalmalarına neden olmuştur. Çalışmada, konu ettiğimiz gümele yapılarının yüzyıllardan beri süre gelen bağ kültürünün bir parçası olduğu ve geleneksel konut mimarisinin bir örneğini teşkil ettiği, katalog yöntemi ile belgelenerek ortaya konmuştur.
As a result of some economic concerns, sub-village settlements were formed in accordance with the topographical conditions around the city Tosya, located on the historic Silk Road established in Devrez basin in the inner parts of the Western Black Sea region. The culture of viticulture in Tosya has been detected to extend to the classical period of the Ottoman Empire. In accordance with the requirements of this culture,"gümeles (vineyards)", which are shaped by traditional construction techniques, are a concrete example of rural architecture. The interest and requirements for the rural settlements in the nearby countryside of Tosya have decreased due to some changes in today's requirements like differentiation of living conditions and economic concerns, the development of technology and transportation conditions, and the continued development. Gümeles, which are very special and valuable for rural architecture, haven't taken place in literature for their uniqueness and they come face with the threat of extinction because of the unconsciousness of the people using them. In the study, it is documented that the gümele houses, which are the subject matter, are a part of the vineyard culture that has been going on for centuries and it is an example of traditional housing architecture.

Açıklama

Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Ana Bilim Dalı

Anahtar Kelimeler

Mimarlık, Architecture

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye