Koçak, EmineUlutürk, BüşraAydın, Fatih2024-09-292024-09-2920232148-1237https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2271https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1212298https://hdl.handle.net/20.500.14619/10316Türkiye’de en fazla ekim alanına ve üretim miktarına sahip yağlı tohum bitkisi ayçiçeğidir. Ancak, bu üretim tüketimi karşılayacak düzeyde değildir. Ülkede yağlık ayçiçeğine olan gereksinimin ülke içi kaynaklarla giderilmesi, bitkisel yağ ihtiyacının karşılanması, ayçiçeği üretiminde sürdürülebilirliğin sağlanması hedeflenmekte ve bu kapsamda teşvik politikaları uygulanmaktadır. Ayçiçeği üretimi teşvik politikaları kapsamına alınan alanlardan biri de Karabük ili Eskipazar ilçesidir. İlçe, ayçiçeği (yağlık) bitkisinin ekolojik istekleri açısından uygun koşullara ve ayçiçeği ekiminden yüksek verim alınabilecek potansiyeli olan tarım arazilerine sahiptir. Çalışma, Eskipazar ilçesinde tarım dışı kalan sahaları tarımsal üretime kazandırmak ve Eskipazar ilçesinde ayçiçeği (yağlık) yetiştiriciliğine uygun alanları belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile entegre edilerek Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) tekniklerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) yöntemi kullanılmıştır. Analiz için belirlenen alt kriterlerin ağırlıkları hesaplanmış ve bu kriterler birleştirilerek uygunluk haritası oluşturulmuştur. Analizde ilçenin ayçiçeği yetiştiriciliği için uygunluk değerleri “Çok Uygun”, “Orta Uygun”, “Uygun” ve “Az Uygun” olarak sınıflandırılmıştır. İlçede ayçiçeği ekimi yapılan alanlar ile tarımsal uygunluk haritası karşılaştırıldığında, bu alanların harita üzerinde “Çok Uygun” ve “Orta Uygun” şeklinde sınıflandırılan alanlarla örtüştüğü görülmektedir. Bunun yanı sıra ilçede ayçiçeği yetiştiriciliği açısından “Çok Uygun” ve “Orta Uygun” sınıflarında olan fakat ayçiçeği ekimi yapılmayan alanlarda tespit edilmiştir. Bu sahaların ayçiçeği ekimi için değerlendirilmesi, ilçede ayçiçeği üretimini arttırarak ülke genelinde yağlık ayçiçeği ve bitkisel yağ açığının azalmasına katkı sağlayacaktır.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessCoğrafi bilgi sistemleri tabanlı analitik hiyerarşi süreci (ahs) ile eskipazar ilçesinde ayçiçeği (yağlık) yetiştiriciliğine uygun alanların belirlenmesiArticle10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2271338643367121229858