Anutgan, TamılaYılmaz, HakanÖzkan Sevencan, NurhayatBınnatov, Taleh2024-09-292024-09-292023https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1222320https://hdl.handle.net/20.500.14619/1145601.04.2023Yüksek kan glukozu seviyeleri ile karakterize olan Diabetes Mellitus, sürekli izlendiği takdirde kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Rutin kan glukozu ölçümü için yaygın olarak ev tabanlı şeker ölçüm cihazları kullanılmaktadır. Fakat yöntemin invaziv olması sebebiyle hastalar ölçüm sıklığı azaltmakta bazen ise kan şekeri takibini yapmayı tamamen bırakmaktadır. Non-invaziv kan glukozu ölçüm yöntemlerindeki bazı gelişmeler, nefesten aseton ölçümüne dayanmaktadır. Ancak çoğunlukla bu yöntemler güvenilir değildir, yetersiz sayıda veriye sahiptir, karmaşık sistemler içerir ve tüm parametreler dikkate alınmadığından kapsamlı bir şekilde ele alınmamıştır. Bu çalışmada, non-invaziv kan glukozu ölçümü için ucuz, güvenilir ve doğruluğu yüksek bir yöntem geliştirilmiştir. Klinik ortamda etik kurul onayı ile 415 diyabetik ve diyabetik olmayan gönüllünün nefesindeki aseton konsantrasyonu, ilk kez Hava Kalitesi Sensörü içeren portatif cihaz kullanılarak ölçülmüştür. Ayrıca, kan glukozu ile nefes asetonu arasındaki ilişki tokluk durumu, diyabet sınıfı vd. parametreler ele alınarak kapsamlı şekilde incelenmiştir. Toplanan veriler 4 farklı makine öğrenmesi yöntemi ile eğitilmiştir. En başarılı olanı, 0,986?lık bir R2 skoru ile sonuçlanmıştır. Bu nedenle, bu çalışma, kabul edilebilir hata aralıkları içinde ekshale edilen nefes aseton seviyesinden bir kan şekeri tahmin yöntemi önermektedir. Ayrıca gönüllülerden toplanan parametrelerin farklı olasılıklarda test edilerek eğitim skoruna olan etkisi ölçülmüştür. Böylelikle hastalık takibi parmaktan kan numunesiyle kullanılan ağrılı ölçüm yerine önerilen çalışma ile acısız, enfeksiyon riski olmadan, hızlı ve doğru bir şekilde yapılabilir.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessProject2501222320