Yazar "Özsoy, Hasan" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim
    Öğe
    HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE FARKLI YÖNTEMLERİN GELİŞTİRİLMESİ
    (2023-02) Özsoy, Hasan
    Hava kirliliğine sebep olan kirleticilerin havadaki konsantrasyonlarının zamana bağlı olarak ölçülmesi ve oluşturulan serilerin analiz edilmesi, hava kirliliğine karşı önlemler alınabilmesi açısından son derece önemlidir. Ayrıca atmosfer kirliliğinin kontrol edilebilmesi için kirlilik takibinde teknolojinin kullanılması gereklidir. Bu amaçla çalışmada, arduino tabanlı ekipmanlar ve yazılımlar geliştirilerek, SO2, CO2, CO, CH4, NOX, O3, PM2,5 ve VOC konsantrasyon değerleri, üretilecek elektronik cihazlar vasıtasıyla, anlık, koordinata bağlı, noktasal kaynaklı mekân tabanlı olarak ölçülmüştür. Ülkemizde üretimi olmayan hava kirliliği ölçüm cihazları, arduino tabanlı mikrodenetleyici cihazlar ve elektronik sensörler kullanılarak üretilmiştir. Çalışmanın en önemli amacı, aletin üretilmesinden daha çok, hava kirliliği değerlerinin, ilgili aletler ile ölçülerek, belirlenen çalışma alanı için çoklu kirlilik haritalarının oluşturulmasıdır. Ekipman, koordinata bağlı hava kirliliği konsantrasyon değerlerinin elde edilmesini sağlamıştır. Bu sayede bölgesel ve noktasal nitelikte çok değerli olan, kirlilik konsantrasyon değerlerine bağlı veriler kullanılarak, kirlilik haritaları üretilmiştir. Ülkemizde şehirlerde hava kirliliği ölçüm istasyonları ile alınan ölçüm sonuçları sadece ilgili ölçüm noktalarını temsil etmektedir. Mevcut veriler kullanılarak hiçbir şehir için detaylı kirlilik haritaları oluşturulamamaktadır. Kirlilik parametre sayısı birçok istasyonda PM ve SO2 ile sınırlandırılmıştır. Bu çalışma kapsamında üretilen taşınabilir ekipmanlar ile önceden yerleri belirlenen minimum 50 nokta için SO2, CO2, CO, CH4, NOX, O3, PM2,5 ve VOC kirlilik parametreleri 1 yıl boyunca Mayıs 2021 tarihinden, Haziran 2022 tarihine kadar ölçülmüştür. Bu ölçüm değerleri ile hem zamana bağlı, hemde mekânsal kirlilik haritaları elde edilmiştir. Ekipmanların çoklu ve eş zamanlı kullanımı ile aynı anda birçok noktada kirlilik değerleri ölçülmüştür. Bu kapsamda kirlilik değerlerinin yanında, kirlilik taşınım, kirlilik difüzyon ve atmosferik etkilerin de Karabük ilinin atmosfer kirliliğini nasıl etkilediği değerlendirilmiştir. Kış mevsiminde hanelerden kaynaklanan emisyonların kirletici konsantrasyonlarını %50’den fazla değiştirmediği sonucuna varılabilmektedir. Karabük ilinde sürekli emisyonlar nedeniyle sanayi en etkin kirletici kaynağıdır. Ancak ulaştırma kaynaklı emisyonlar ve hanelerden kaynaklanan emisyonlar Safranbolu’daki bazı ölçüm noktalarında, sanayiden daha fazla kirlilik yaratabilmektedir. Haritalar kirlilik konusunda net bilgiler vermiştir. Çalışma sadece ulusal boyuttaki hava kirliliği çalışmalarına değil, Ülkemizin taraf olduğu kirlilik ve iklim değişikliği konularındaki uluslararası anlaşmalara da oldukça önemli bir destek sağlayacağı düşünülmektedir. Çalışma kesikli olmasına rağmen, farklı ölçüm noktalarında eş zamanlı çoklu parametre ölçümüne dayanması sebebiyle sadece Ülkemizde değil, uluslararası bilim alanında da ilk olma özelliği taşımaktadır. Çoklu ölçümler olarak nitelendirilen bu bazda çalışmalar yapılarak, kirlilik haritaları daha önce çalışılmamıştır. Söz konusu çalışma sonuçları, bilimsellik, çevresel boyut ve ekonomik olarak, Ülkemize büyük bir katma değer sağlayacaktır. Çalışma kapsamı Karabük ili için sınırlandırılmıştır. Yöntem, hava kirletici konsantrasyonlarının net olarak tespiti için her şehre ve ilçeye uygulanabilecektir.
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    (HNO3)...(X)m (X=H2O, CH3Oh ve m=1-2) moleküler kümelerinin hidrojen bağı özelliklerinin teorik olarak incelenmesi
    (Karabük Üniversitesi, 2016) Özsoy, Hasan; Aytemiz, Nevin
    Hidrojen bağı ile bağlanan moleküler kümeler bilim dünyasının aktif çalışma konularından birisidir. Hidrojen bağının bir ölçüsü olan kooperatif etki iki veya daha fazla molekül içeren hidrojen bağlı sistemlere önemli katkı sağlamaktadır. Bu tür etki yalnızca enerjiyi artırmakla kalmaz aynı zamanda kümenin dipol momentini ve titreşim frekansınıda değiştirir. Çalışmanın amacı, (HNO3)...(X)m (X=H2O, CH3OH ve m=1-2) moleküler kümelerinin hidrojen bağı özelliklerini enerji, yapısal, spektroskopik ve topolojik açıdan incelemektir. Ayrıca nitrik asidin metanol ile su moleküler kümeleri içindeki davranışlarını karşılaştırmaktır. Kuantum mekaniksel hesaplamalar için Gaussian03 paket programı ve elektriksel parametlerin hesabı için ise AIMAll paket programı kullanılmıştır. Yapılan karşılaştırmalar sonucunda nitrik asidin metanol moleküler kümeleri ile yaptığı hidrojen bağının su ile yaptığından daha kuvvetli olduğu bulunmuştur. Ayrıca hem nitrik asit-metanol hemde nitrik asit-su moleküler kümeleri için en kuvvetli hidrojen bağı ve en yüksek kooperatif etkisi nitrik asidin proton verici olarak davrandığı yapılar için gözlenmiştir.