Küre (kastamonu) pb-zn-cu maden alani çevresinin hidrojeokimyasal özelliklerinin ve su- kayaç etkilesiminin incelemesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2016
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Inceleme alanı yaklasık 2990 km2 yüzölçümüne sahip olup Küre Pb-Zn-Cu maden alanı ve çevresini drene eden Küre Çayının drenaj alanı ise yaklasık 440 km2? dir. Bölgenin temelini Paleozoyik yaslı seyl ve kuvarsitten olusan Ballıdag Formasyonu, kömür damarlı kırıntılılardan olusan Karadon Formasyonu ve Mesozoyik Ofiyolitleri ve birbirleriyle geçisli formasyonlara sahip Daday Grubu olusturmaktadır. Ballıdag Formasyonu Triyas yaslı kumtası-seyl ardalanması, andezit, bazalt lavları ve kireçtasından olusan Akgöl Formasyonu tarafından uyumsuz olarak örtülmektedir. Dogger yaslı Kastamonu Granitoyidi bu birimleri kesmektedir. Üst Jura yaslı kırıntılı ve karbonatlı seviyelerden olusan Yaralıgöz Grubuna ait olan formasyonların herbiri Liyas öncesi temel üzerine açısal uyumsuzlukla gelmekte ve üste dogru Gökçeagaç Formasyonuna ile geçisli durum göstermektedir. Bu birimler üzerine ise Paleosen ve Eosen yaslı karbonatlı ve kırıntılı seviyeler gelmekte ve en üstte ise alüvyonlar bulunmaktadır. Çalısma alanında bulunan 28 kaynak, 6 kuyu, 4 akarsu ölçüm noktasının arazideki yerleri ve yükseltileri saptanarak haritalanmıs ve yerinde ölçümleri yapılmıstır. Bölgede baslıca akifer özelligi gösteren birimler kireçtasından olusan Inaltı Kireçtası ve kumtası-seyl ardalanması, andezit, bazalt lavları ve kireçtasından olusan Akgöl Formasyonudur. Yeraltısularının kurak dönemde EC degerleri 305-2785 ?S/cm arasında, pH degerleri 6.12-8.26 arasında, Eh degerleri ise 217-854 mV arasında degismektedir. Çalısma alanında aktif olarak çalıstırılan Pb-Zn-Cu maden yatagı bulunmaktadır. Bu sülfür mineralleri (özellikle pirit), çalısma alanındaki bazı yeraltısularının hafif asidik karaktere sahip olmasına ve yüksek SO4 içermelerine neden olmaktadır. Çalısma alanında açılmıs KS-10 ve KS-27 kuyularında Al, As, Ba, Mn, Ni, Se, Sb ve Pb konsantrasyonları Türk Insani Tüketim Amaçlı Sular ve Dünya Saglık Örgütü Standartlarında verilen üst limit degerini asmaktadırlar. KS-10 kuyusu Akgöl Formasyonunun cevher damarları içeren volkanik kesimlerinde ve maden sıvı atık havuzu kenarında açılmıs bir kuyudur. Ayrıca Akgöl Formasyonuna ait kumtaslarından (KS-20, KS-21) ve Laçin çevresindeki ofiyolitik kayaçlardan bosalan (KS-28, KS-29, KS-30) yeraltısularında da standartları birkaç kat asan As kirliligi gözlenmektedir. Çalısma alanındaki Pb-Zn-Cu maden alanı ve atıklarını drene eden Ersizlerdere üzerinde alınan KR-3 ölçüm noktasının Al, As, Ba, Mn, Ni, Se, Sb ve Pb konsantrasyonları da içme suyu standartlarında verilen üst limit degerini birkaç kat asmaktadır.
Açıklama
15.08.2016
Anahtar Kelimeler
Çevre Mühendisliği
