Devlet başkanının sorumluluğu yönünden türk anayasalarının karşılaştırılması

Küçük Resim Yok

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

1800’lü yıllarda başlayan Osmanlı-Türk anayasacılık hareketlerinden günümüze kabul edilen anayasalarda farklı hükümet sistemleri benimsenmiştir. Benimsenen farklı hükümet sistemlerinin bir sonucu olarak devlet başkanının sorumluluğu da değişiklik göstermiştir. İlk Osmanlı-Türk Anayasası olan 1876 tarihli Kanun-i Esasî’de padişahın tek başına muktedir ve sorumsuz bir yapıda olması 1909 değişikliklerine kadar sistemi “parlamentolu monarşi” haline getirmiştir. 1909 değişiklikleriyle birlikte kuvvetler ayrılığına dayalı bir sistem benimsenmiş ancak yaşanan hadiseler sonucu uzun ömürlü olmamıştır. Cumhuriyetin ilanıyla birlikte Türkiye’de uzun bir süre parlamenter sistem uygulanmıştır. Hükümet sistemlerindeki değişime konu anayasal düzenlemeler, devlet başkanının sorumsuz yapısını zaman içerisinde sorumlu hale getirmiştir. Bu çalışmada öncelikle sorumluluk kavramına kısaca değinilerek tarihsel süreç içerisinde Türk anayasalarındaki devlet başkanının sorumluluğu analiz edilmiştir. Çalışmanın spesifik alanını oluşturan devlet başkanının sorumluluğu Osmanlı-Türk anayasalarında karşılaştırılmış ve bu karşılaştırmalar sonucunda anayasa hukuku literatürüne ilişkin öneriler sunmak amaçlanmıştır. Yetki ve sorumlulukta paralellik ilkesi açısından kısmen bir değerlendirme yapılan çalışmaya göre, devlet başkanının yetki ve sorumluluğunun doğru orantılı olması gerektiği aksi takdirde meşrûiyet krizinin yaşanacağı ve siyasî yönetim krizlerinin ortaya çıkacağı sonucuna varılmıştır.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Kaynak

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

54

Künye