Ömer nasuhi bilmen’in tefsir anlayışında işari mananın yeri: fetih suresi tefsiri örneği
Küçük Resim Yok
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bürokrasideki görevleri ve telif ettiği eserleriyle Cumhuriyet döneminde toplumun dinî eğitim ve öğretiminde etkili olmuş bir âlim olan Ömer Nasuhi Bilmen, hem tefsir usulü ve tarihi hem de bizzat Kur?ân?ıntefsiriyle ilgili hacimli çalışmalar kaleme almıştır. Bu makale, Bilmen?in tefsirciliğine dair araştırmalardayeteri kadar incelenmediğini düşündüğümüz müstakil Fetih sûresi tefsirini ve özellikle de bu eserdekiişârî/tasavvufî yorumları ele almaktadır. Bilmen, sekiz ciltlik tam tefsirini yazarken okuyucu olarak genelhalk kitlesini hedeflemiş ve her bir sûreyi özlü bilgilerle tefsir etmiştir. Onun İstanbul?un 500. fetih yıldönümü münasebetiyle kaleme aldığı müstakil Fetih sûresi tefsiri ise gerek muhtevası ve gerekse değerlendirmeleri itibariyle daha ilmî ve daha mufassal bir çalışmadır. Bilmen bu eserinde Fetih sûresinin her birâyetini sarîh anlamları bakımından tefsir ettikten sonra ayrıca “Mânâ-i Tasavvufî: İşârât-ı Kur?âniye” başlığıaltında işârî açıdan da yorumlamıştır. Bilmen, tefsirinin bu kısımlarında i„tibâr yöntemini kullanarak âyetlerin zâhir anlamları ile tasavvufî manaları arasında münasebetler kurmuştur. Örneğin fiziki düşmanla cihad -nefisle mücahede, bir beldenin fethi - kalbin açılması, fiziki düşmanla savaşın sonunda elde edilen ganimet- nefisle mücahede sonunda tasavvufî makam kat etme gibi benzetmeler yaparak işârî çıkarımlar yapmıştır.Bununla birlikte Bilmen?in âyetlerin sarîh anlamları ile tasavvufî manaları arasında bir derece farkı gözettiği,ikinci tür yorumlar için tefsir yerine “te?vil”, “mana” ya da “işâret” tabirlerini kullanma eğiliminde olduğugörülmektedir. Zira Bilmen, Kur?ân?ın tasavvufî yorumlarını hakikî bir tefsir olarak görmekten ziyade, butür manaları âyetlerin ihtiva ettiği işâret ve letâif cümlesinden addetmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
Tefsir Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
5
Sayı
2
